Stowarzyszenie Edukacji Filozoficznej "Phronesis" powstało z inicjatywy ludzi,których zafascynowała idea prowadzenia filozoficznych dociekań z młodzieżą i dziećmi, niekiedy całkiem małymi, bo nawet tymi w wieku przedszkolnym. Jej twórcą jest prof. Mathew Lipman z The Institute for Advacement of Philosophy for Children (IAPC) w Montclair State University w USA, autor programu Filozofia dla Dzieci. Prace nad programem rozpoczęły się pod koniec lat sześćdziesiątych, potem rozwijał się on i był wprowadzany w szkołach wielu krajów. Program Lipmana, wraz z jego rozmaitymi modyfikacjami, określa się czasem wspólnym mianem filozofowanie z dziećmi. Używa się tu często skrótu P4C (Philosophy for Children). W każdym kraju, w którym wprowadza się program filozoficznych dociekań przygotowywane są materiały dydaktyczne dla uczniów i nauczycieli stanowiące punkt wyjścia do filozoficznego dialogu w klasie. Są one po części przekładami materiałów powstałych w IAPC, po części zaś opracowywane są na nowo, zależnie od kontekstów kulturowospołecznych poszczególnych krajów.
Prowadzenie filozoficznych dociekań z dziećmi i młodzieżą jest metodą kształcenia, w której uprawianie filozofii, rozumiane jako tworzenie i badanie filozoficznych idei w grupie złożonej z uczniów i nauczyciela, staje się nauką myślowej samodzielności, otwartości, wszechstronności. Nauczyciele prowadzący zajęcia nie wpływają na poglądy, w żaden sposób ich nie modelują, ale muszą reagować na wszelkie nieuzasadnione stwierdzenia, czy też dygresje nie powiązane z rozważanym tematem. Nie trzeba się tu obawiać relatywizmu (program często bywa oskarżany o takie zakusy). Prawda obroni się sama, o ile tylko nie będzie się jej przeszkadzać, np. pozostawiając nie zauważone sprzeczności w czyichś wypowiedziach. Ważną umiejętnością nauczyciela jest prawdziwie uważne słuchanie wypowiedzi uczniów i wydobywanie z nich treści filozoficznych. Ażeby to uczynić, trzeba je umieć rozpoznać.
Posługiwania się polską wersją programu (Program dopuszczony do użytku szkolnego DKW-4014-28/99 B. Elwich, A. Łagodzka, B. Pytkowska-Kapulkin: "Filozoficzne dociekania z dziećmi i młodzieżą. Opis programu edukacyjnego") nauczyciele uczyli się przez ostatnie lata w Podyplomowym Studium dla Nauczycieli "Nowoczesna dydaktyka w szkole. Dociekania filozoficzne z dziećmi i młodzieżą" przy Kolegium Nauk Społecznych i Administracji Politechniki Warszawskiej (zob. www.kns.pw.edu.pl /Studium). Praca nad polską wersją programu trwała kilka lat. Towarzyszyły jej dyskusje oraz różnego typu zajęcia warsztatowe, podczas których rodziły się pomysły, materiały i doskonaliły metody pracy – zarówno z uczniami, jak i z nauczycielami, mającymi w przyszłości pracować w swoich szkołach metodą filozoficznych dociekań.
W poprzednich latach (od roku 1992r.) idea filozofowania z dziećmi propagowana była przez Fundację Edukacja dla Demokracji (liczne warsztaty i kursy doskonalenia zawodowego), zaś pierwsze studium dla nauczycieli, którego celem było upowszechnianie tejże idei i przygotowanie kadry, mogącej samodzielnie pracować nowymi metodami powstało pod auspicjami Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Elementy programu filozoficznych dociekań obecne są nadal w toku studiów podyplomowych prowadzonych przy IfiS PAN (zob: www.staszic.ifispan.waw.pl/ ;rpilat/p4c.html ). Z tych pierwszych, pionierskich lat wywodzi się grupa entuzjastów, którzy wiele energii wkładają we wprowadzanie filozofii do szkół, dbając o to, by zajęcia toczyły się zgodnie z duchem wywodzącym się z idei Lipmana. Temu celowi miał służyć m.in. tzw. "Projekt 100" (jeden z międzynarodowych projektów edukacyjnych finansowanych przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji – Program Socrates – Comenius), którego efektem materialnym była wydawana w dziewięciu krajach europejskich Europejska Filozoficzna Gazeta Dzieci "100" (zob. www.9sto.edu.pl/Projekt 100). Do kadry pionierów dołączyli kolejni entuzjaści, głównie absolwenci wspomnianego wyżej Studium przy KNSiA. To oni właśnie postanowili założyć Stowarzyszenie Edukacji Filozoficznej "Phronesis", które ma służyć przede wszystkim rozwojowi programu filozoficznych dociekań w Polsce i, o ile to będzie możliwe, w Europie.
Informację przygotowała Hanna Diduszko