Stowarzyszenie Edukacji Filozoficznej Phronesis rekomenduje nauczycielom etyki, i nie tylko, książki powstałe z inicjatywy ODN w Poznaniu, a wydane przez Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w 2016 roku. Zawartość publikacji to propozycje ciekawych zajęć edukacyjnych dla uczniów szkół podstawowych opracowane w formie scenariuszy metodycznych. Dotyczą one wybranych wartości istotnych w życiu człowieka i mogą być inspiracją również dla wychowawców i humanistów na róznych etapach kształcenia
Metodyka zaproponowanych lekcji nie nawiązuje wprawdzie do upowszechnianej przez nas koncepcji Matthew Lipmana – P4C, czy dociekań filozoficznych z dziećmi i młodzieżą. Chcemy jednak wspierać nauczycieli w realizacji zadania, jakim jest coraz bardziej ujawniająca się oświatowa potrzeba rozwijania samodzielności i niezależności intelektualnej uczniów. Opowiadamy się bowiem za pedagogiką, która rozwija w młodym pokoleniu umiejętności w postaci samodzielnego, odważnego, niestereotypowego myślenia.
Na ponizszej stronie znajduje się PDF do opisanej publikacji Kierunek – wartości. Inspiracje metodyczne nie tylko dla nauczycieli etyki, oraz opis kolejnej publikacji: Kierunek – dialog. Inspiracje metodyczne nie tylko dla nauczycieli etyki.
https://odnpoznan.pl/sub,pl,publikacje-przygotowane-w-odn.html
Fragment wstępu z książki Kierunek- Wartości inspiracje metodyczne nie tylko dla nauczycieli etyki, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM, Poznań 2016:
(…) Prezentowane scenariusze lekcji zostały pogrupowane w kategorie uwzględniające kolejno wartości indywidualne, interpersonalne, kolektywne i uniwersalne. Odzwierciedlają one porządek nabywania i utrwalania kompetencji moralnych, począwszy od autorefleksji nad sprawami osobiście ważnymi w życiu dziecka i młodego człowieka poprzez zdolność włączania się w relacje z innymi i angażowania się w sprawy wagi społecznej, aż po umiejętność rozumiejącego odnoszenia się do wartości uznawanych za uniwersalne. Publikację opracowano w taki sposób, aby mogła stanowić dla nauczyciela kompletny materiał, nadający się w pełni do wykorzystania podczas zajęć, dostosowywany wszakże każdorazowo przez prowadzących do możliwości percepcyjnych uczniów. Zachęcamy zatem do tego, by w odniesieniu do potrzeb i struktur pojęciowych uczestników zajęć modyfikować ćwiczenia i pytania, a także wymiennie traktować teksty kultury. Fundamentalne znaczenie w kontekście każdego scenariusza miały metody pracy. Wychodziliśmy z założenia, że różnorodność i zmienność metod zastosowanych podczas lekcji wzbudza w uczniach ciekawość i wytrąca z rutynowego myślenia. Warto zwrócić uwagę na wykorzystanie przez naszych autorów wielu technik dramowych, które polegają na odgrywaniu ról, przekraczaniu granicy własnego „ja”, zaangażowaniu emocjonalnym. Dzięki temu metody te istotnie wspomagają kształcenie empatii oraz umiejętności patrzenia i oceny świata z różnych perspektyw. Zarówno dystansowanie się od doświadczenia partykularnego, osobistego, jak i rozumiejąco-empatyczny ogląd nie tylko własnych, ale po prostu ludzkich spraw, to fundament każdej rzetelnej refleksji etycznej. Wśród propozycji metodycznych nasi Czytelnicy znajdą również ciekawe gry edukacyjne, eksperymenty oraz rozmaite ćwiczenia pobudzające dociekliwość ucznia. Jesteśmy przekonani, że umożliwiając dzieciom doświadczenie różnych sytuacji problemowych, ułatwiamy im zrozumienie problemów moralnych i społecznych, a wraz z tym opanowanie najważniejszych zagadnień etycznych. Kluczem otwierającym dziecko na refleksję są przede wszystkim emocje. Dlatego zaproponowane ćwiczenia są dobrym bodźcem do stawiania pytań o siebie samych, o innych, o otaczający świat.
Tym, co spaja wszystkie scenariusze lekcji, są wartości. Nie tylko sensu stricto moralne. Tematem spotkań są dobro i słuszność moralna, ale także tolerancja, przyjaźń, miłość czy piękno. Żyjemy pośród wartości, oddychamy nimi, stanowią one podstawowe kryterium naszych codziennych wyborów. Nie rodzimy się jednak z wartościami w genach, nie dysponujemy ot tak i po prostu kierunkowskazem, gdy chodzi o podejmowanie słusznych i właściwych działań. Uczymy się tego jak wielu innych ważnych umiejętności. Uczenie się powinniśmy jednak rozumieć szeroko, wszak nie zamyka się ono w szkolnych murach, a ma miejsce wszędzie tam, gdzie nawiązują się i toczą relacje – między nauczycielem a uczniem, między uczniami, między uczniem a rodzicami i opiekunami. (…)
Alina Płaziak-Janiszewska –redaktor prowadząca
